Ze studiów nad Deus Ex: Kamera i krzyż


Sztuczna inteligencja, Morpheus, tłumaczy, dlaczego tak wiele osób nie ma nic przeciwko totalnej inwigilacji: „Ludzie odczuwają przyjemność, kiedy są obserwowani. Rejestruję uśmiechy na ich twarzach, gdy opowiadam im, kim są. [...] Potrzebę bycia obserwowanym i rozumianym kiedyś zaspokajał Bóg”, a gdy ludzie utracili wiarę w Niego, Jego miejsce zajęły „posiadające własną świadomość systemy, które zbudowaliście, aby urzeczywistnić prawdziwie wszechobecną obserwację i ocenę”.

Łukasz Kowalski

Było ci malarzy wielu... Panorama





UMOWA

Profesor Ratajczyk wyrastał jak spod ziemi w ściśle określonym momencie: gdy dźwięczał dzwonek obwieszczający koniec przerwy. W tym momencie należało już na niego czekać pod drzwiami pracowni fizycznej na drugim piętrze szkoły. Lekcja nie zaczynała się pięć minut po dzwonku ani trzy minuty po dzwonku; lekcja zaczynała się w tej sekundzie, w której dzwonek przestawał dzwonić – albo doprawdy w niewiele sekund później. Nie przypominam sobie jednak, żeby Profesor poświęcał uwagę czyjemukolwiek spóźnieniu; być może rzucał jakiś komentarz, raczej żartobliwy niż cierpki, w nawiasie, bez zakłócania kompozycji właśnie wypowiadanego zdania. Pedantyczna punktualność Profesora nie była precyzją urzędnika, ale artysty zatroskanego o całość dzieła.

Dziełem – czego wtedy jeszcze nie rozumiałem – była lekcja. Toczyła się w rytmie energicznym. Lista (chyba ją sprawdzał) i czyjaś odpowiedź ustna; po niej obowiązkowo okrzyk pewnej Ewy siedzącej w pierwszej ławce: „Genialnie, panie profesorze! To była odpowiedź na piątkę!”, potem ogłoszenie przez Profesora rzeczywistego stopnia i uśmiech pełen sympatii i drwiny, z pewnością tym bardziej drwiący, im dalsza była recenzja Ewy od rzeczywistego poziomu odpowiedzi. Potem zasadnicza część lekcji – pamiętam zwłaszcza doświadczenia z optyki (Profesor uczył moja klasę tylko w ostatnim, maturalnym roku, na czwartą klasę przypadała właśnie optyka): obserwacja, rysunek w zeszycie, wnioski. Na lekcjach astronomii – chyba więcej wykładu Profesora; tu niestety musieliśmy się obywać bez obserwacji, na które brakło czasu i warunków. Ale pryzmaty, soczewki wklęsłe i wypukłe, zwierciadła też takie i takie, a także płaskie, układy tych wszystkich przedmiotów grupowanych wzdłuż „ławy optycznej” – to wszystko znaliśmy nie z opisu ani obrazków, tylko „z życia"; to wszystko widzieliśmy.
 
Wnioski z doświadczenia nie kończyły lekcji. Tempo dydaktycznych zdarzeń zapewniało jeszcze czas na wzmiankę o codziennym życiu, w którym możemy się spotkać ze zjawiskiem fizycznym obserwowanym na lekcji. Nim dzwonek skończył lekcję, poważne obserwacje i wzory ustępowały na scenie miejsca nowym bohaterom: z pozoru niepoważnym przedmiotom codziennego użytku; była mowa o jakimś czajniku, jakimś zegarku czy choinkowej bombce. W ich powszednich obyczajach potwierdzały się wielkie fizyczne prawdy objawione nam przed chwilą. I jeszcze nieraz Profesor zdążył opowiedzieć jakiś zupełnie nadprogramowy żart.
 
W czasach wielkiej szarzyzny już samo to, że ktoś działał tak rzetelnie, tak sprawnie, było poezją i pouczeniem – i dodawało nam wszystkim, oczywiście tego nieświadomym, poczucia własnej wartości; przecież  Profesor to wszystko robił dla nas. A może nie tylko dla nas? Andrzej Kijowski pisał, że „miarą wartości pracy nie jest ani rezultat, ani uznanie ludzkie”, lecz że wykonujemy swą pracę „na mocy [...] tajnej umowy”, którą z każdym zawarł sam Bóg (Tropy, Poznań 1986, s. 181). Profesor Jerzy Ratajczyk czynił nas wielkodusznie świadkami swojej umowy i co dzień, wytrwale i z uśmiechem, dawał wzór jej wykonywania.

STANISŁAW FALKOWSKI
 

Klerowiersz (Clerihew)

Kącik poetycko-tłumaczeniowy

Klerowiersz (ang. clerihew)

Nazwa tego czterowersowego utworu rymowanego pochodzi od panieńskiego nazwiska matki jego pomysłodawcy - Edmunda Clerihewa Bentley'a. Bentley, serdeczny przyjaciel Chestertona, był jednym z wybitnych twórców gatunku.

Cechy każdego klerowiersza,
Z których taka jest pierwsza:
W dowcipny sposób opisuje sławną osobę,
Długość i metrum są nieregularne oraz ma układ rymów AABB.


Bentley o Kartezjuszu:

Did Descartes
Depart
With the thought
"Therefore I'm not"?

Czy Kartezjusz
Schodził z tego świata już
Ze słowami tema:
"Więc mnie nie ma?"


Sam Bentley złamał jedną ze sformułowanych przez siebie zasad pisząc opublikowany w 1905 r. klerowiersz treści następującej:

The Art of Biography
Is different from Geography.
Geography is about Maps,
But Biography is about Chaps.

Sztuka biografii
Jest różna od geografii.
W geografii o mapy chodzi,
W biografiach chodzi o ludzi.
Tekst i tłumaczenia:
 Łukasz Makowski

Kościół i wolny rynek



Fot. Jerzy Juhanowicz

26 stycznia 2017: Wykład naszych Autorów poświęcony kolędom

Kolegium św. Rodziny
Łomianki, ul Baczyńskiego 9
Aula Ks. Abp. Kazimierza Majdańskiego

WYKŁAD MÓWIONY I ŚPIEWANY


KOLĘDY:
PIEŚNI, KTÓRYCH
NIE ZNAMY

MÓWIĄ:

prof. dr hab. Paweł Stępień
dr Stanisław Falkowski

ŚPIEWA:

zespół kameralny
pod kierunkiem Anny Falkowskiej



CZWARTEK, 26 STYCZNIA 2017
W GODZINACH 18.30-20.30
WSTĘP WOLNY; SERDECZNIE ZAPRASZAMY

Ent zapuścił korzenie / Wielkie stopy / Nogi słonia


Ministrantura: Missa defunctorum (Msza za zmarłych) - Requiem


MISSA DEFUNCTORUM (Msza św. za zmarłych)

Missa cantata


ZASADY OGÓLNE
* omija się pocałunki liturgiczne
* omija się błogosławieństwa (wyjątek: C błogosławi kadzidło)
* C śpiewa w tonie ferialnym
* na ołtarzu znajduje się krucyfiks i świece (nie ma relikwiarzy, ani kwiatów)


w procesji na wejście T idzie bez trybularza i łódki (pierwsze okadzenie będzie na offertorium)

MC nie całuje ręki C, ani podawanych C przedmiotów (biretu, łyżeczki, trybularza etc.)

po
V. Introibo ad altare Dei.
R. Ad Deum qui laetificat iuventutem meam.
C mówi:
V. Adiutorium nostrum in nomine Domini.
R. Qui fecit caelum et terram.
i dalej modlitwy u stopni ołtarza
(opuszcza się psalm 42 Iudica me, Deus)

po modlitwach
Aufer a nobis
oraz
Oramus te, Domine
C czyta introit, czyniąc znak krzyża nad mszałem (lewa ręka C na ołtarzu)
(omija się okadzenie)
MM nie żegnają się na introit

nie ma Gloria in excelsis

MM klękają na orację (CE L. II, XI, 5: Quando dicuntur Orationes, tam ante Epistolam quam post Communionem, omnes genuflectunt, praeter celebrantem et ministros; videlicet, diaconum et subdiaconum, ac assistentes.)

po Sekwencji Dies irae C odmawia przed środkiem ołtarza Munda cor meum
omija się Iube, Domine, benedicere

do Ewangelii idą MC, A1 i A2; A1 i A2 idą bez akolitek; T zostaje na swoim miejscu przy kredencji
omija się okadzenie mszału

po przeczytaniu Ewangelii i Laus tibi, Christe C nie całuje mszału; nie mówi też Per evangelica dicta

nie ma Credo

T wychodzi z rozpalonym trybularzem na offertorium

AA podają i odbierają ampułki bez pocałunków
C nie błogosławi wody (nie czyni ręką znaku krzyża nad wodą), która ma być wlana do kielicha; mówi jednak: Deus, qui humanae substantiae etc.

C zasypuje i błogosławi kadzidło more solito
C okadza ofiary i ołtarz
MC okadza C
T idzie [z CF] do zakrystii (okadza się tylko C; nie ma okadzenia chóru, MM, ani wiernych)

C kończy modlitwę Lavabo inter innocentes manus meas słowami:
Pes meus stetit in directo:
in ecclesiis benedicam te, Domine.
(opuszcza się Gloria Patri)

PRAEFATIO DEFUNCTORUM IN TONO FERIALI

T okadza Ciało i Krew na podniesienie more solito

PATER NOSTER IN TONO FERIALI

Agnus Dei, qui tollis peccata mundi:
dona eis requiem.
Agnus Dei, qui tollis peccata mundi:
dona eis requiem.
Agnus Dei, qui tollis peccata mundi:
dona eis requiem sempiternam.
(ręce złożone; bez uderzania się w pierś)

Po Agnus Dei C odmawia modlitwę Domine Iesu Christe, Fili Dei vivi
(opuszcza się Domine Iesu Christe, qui dixisti Apostolis tuis)

MM klękają na postcommunio

na zakończenie C śpiewa zwrócony w stronę ołtarza:
V. Requiescant in pace.
R. Amen.
następnie C odmawia Placeat, tibi i całuje ołtarz
(opuszcza się błogosławieństwo Benedicat vos)

potem C czyta ostatnią Ewangelię
(opuszcza ją, jeśli bezpośrednio po Mszy następuje absolucja)
















Paradox: Wyprzedaż, rabat i zakaz handlu


Ministrantura: Missa solemnis (Msza uroczysta) - akolici i turyfer


Akolici – Missa solemnis


1. Zakrystia
Akolici (AA) zapalają akolitki ok. 5 minut przed rozpoczęciem Mszy św.
2. Wejście
AA idą w procesji do ołtarza w jednej linii z krucyferem (K) poprzedzani przez turyfera (T). Pierwszy akolita (A1) idzie po prawej stronie K; drugi akolita (A2) idzie po lewej stronie K1. AA trzymają akolitki przed klatką piersiową, podtrzymując je „wewnętrzną” ręką2. Dochodząc do ołtarza wykonują wspólnie z K lekki skłon3, idą odstawić akolitki na kredens i stają obok kredensu. Na znak MC klękają do modlitw u stopni ołtarza4.
3. Po modlitwach u stopni ołtarza
Na znak MC AA wstają.
Jeśli C, D i SD siadają na śpiewane Kyrie lub Gloria, A1 asystuje D, A2 asystuje SD, zajmując miejsca za ich siedzeniami5.
Gdy śpiewana jest lekcja, AA siedzą na swoich miejscach.
4. Po lekcji
AA wstają i idą do kredensu, skąd biorą akolitki. Następnie idą na środek przed stopnie ołtarza, stają obok siebie (A1 po prawej stronie) i czekają, aż dołączą do nich T, MC, SD i D. Na sygnał MC wszyscy przyklękają, obracają się do środka i procesyjnie udają na miejsce śpiewania ewangelii, gdzie AA ustawiają się twarzą w stronę lekcji, mając pomiędzy sobą SD z ewangeliarzem (A1 stoi naprzeciwko T, A2 naprzeciwko MC). Podczas śpiewania ewangelii AA cały czas stoją wyprostowani.
5. Po Ewangelii
AA wspólnie z MC przyklękają na środku przed stopniami ołtarza i idą odstawić akolitki. Jeśli jest homilia, siadają; jeśli nie, stoją przy kredencji.
6. Offertorium
Gdy SD podejdzie do kredencji, aby wziąć kielich, A2 pomaga mu włożyć welon naramienny.
A1 bierze z kredensu tacę z ampułkami, zanosi ją na ołtarz i schodzi przed stopnie. Po nalaniu wina i wody do kielicha, A1 odnosi tacę na kredens.
Gdy D okadza C, A1 bierze z kredensu lawaterz, zaś A2 ręczniczek. AA idą przed stopnie ołtarza po stronie lekcji, skłaniają się i wchodzą na stopnie. A1 polewa palce C wodą; A2 trzyma ręczniczek, w który C wyciera ręce. Następnie AA skłaniają się, obracają i idą odłożyć lawaterz i ręczniczek na kredens.
AA stają przy kredensie i w odpowiednim momencie obracają w stronę T, który po wzajemnych ukłonach okadza ich. AA skłaniają się w stronę T, po czym A1 bierze z kredensu dzwonek.
7. Kanon
Gdy C mówi Sanctus, A1 dzwoni 3 razy.
Gdy C wyciąga ręce nad ofiarami i mówi Hanc igitur, A1 dzwoni raz.
AA klękają na znak MC.
A1 dzwoni raz na każde z przyklęknięć C po konsekracji, po 3 razy zaś na podniesienie Ciała i Krwi Pańskiej6.
AA wstają na znak MC.
Pod koniec Pater noster, gdy SD przekazuje D patenę, A2 wchodzi na stopnie ołtarza; zdejmuje z ramion C welon, przyklęka wspólnie z SD (za jego plecami), po czym odnosi welon na kredencję.
8. Domine non sum dignus
Gdy C mówi trzykrotnie Domine non sum dignus, A1 dzwoni 1 raz za pierwszym razem, 2 za drugim i 3 za trzecim. Na sygnał MC wszyscy klękają.
9. Komunia
Na sygnał MC wszyscy wstają. A1 odkłada dzwonek na kredens i, jeśli potrzeba, bierze patenę (pateny). Wszyscy ustawiają się do Komunii i komunikują. Jeżeli Komunii Świętej udzielają wiernym inni oprócz C kapłani, AA towarzyszą im z patenami.
10. Po Komunii
AA klękają przy kredensie. Na sygnał MC wszyscy wstają. A1 zanosi na ołtarz tackę z ampułkami. Po puryfikacji A1 odnosi tacę7 na kredens.
Gdy SD przenosi palkę na stronę ewangelii, A2 idzie z welonem kielichowym na stronę ewangelii przed stopnie (przechodząc przed środek przyklęka za plecami SD). W odpowiednim momencie A2 podaje SD welon; następnie wraca na swoje miejsce przy kredensie.
Po Ite missa est wszyscy klękają na znak MC i przyjmują błogosławieństwo. Podczas ostatniej Ewangelii wszyscy przyklękają na słowa Et Verbum caro factum est. Następnie na znak MC AA biorą z kredensu akolitki i wraz z resztą służby ołtarza ustawiają się odpowiednio do procesji.
1 Jeżeli w procesji nie uczestniczy K, AA idą obok siebie.
2 Tzn. np. w procesji na wejście A1 podtrzymuje akolitkę u podstawy lewą ręką; A2 zaś – prawą.
3 Jeśli w procesji nie uczestniczy K, AA dochodząc do ołtarza przyklękają.
4 Jeżeli Mszę świętą poprzedza aspersja, po oracji na jej zakończenie AA podchodzą do siedzeń C i lewitów. A1 odbiera kapę C; A2 – aspersorium i kartkę z modlitwą; AA w odpowiednim momencie zanoszą odebrane sprzęty do zakrystii; potem idą na swoje miejsca przy kredencji.
5 AA asystują lewitom, ilekroć ci siadają.
6 Starając się o harmonię między poszczególnymi spośród 3 dzwonków na podniesienie i rzutami trybularza.
7 Oraz, jeżeli jest taka potrzeba, wypuryfikowane pateny.





Turyfer – Missa solemnis


1. Zakrystia
Turyfer (T) zapala węgielki ok. 10 minut przed mszą.
2. Wejście
T idzie na czele procesji do ołtarza. Trzyma trybularz w lewej ręce1, a w prawej ma łódkę. Dochodząc do ołtarza przyklęka i idzie na swoje miejsce obok kredensu. Stoi tam machając trybularzem, który jest lekko otwarty.
3. Koniec modlitw u stopni ołtarza
Na znak MC, T idzie do ołtarza (strona lekcji), przy czym stara się do niego dotrzeć w tym samym czasie, co MC. Staje po prawej stronie MC. Obaj kłaniają się C i wchodzą na najwyższy stopień. Tam T otwiera trybularz. (MC decyduje, kiedy odbiera łódkę od T).
Po błogosławieństwie kadzidła T zamyka trybularz i podaje go D. T odbiera od MC łódkę i idzie przed stopnie ołtarza po stronie lekcji.
Gdy C okadzi ołtarz, T ustawia się przed stopniami ołtarza po stronie lekcji i staje po prawej stronie D. Razem z D i SD kłania się głęboko C. D okadza C; następnie T i lewici wykonują głęboki skłon. T odbiera od D trybularz i idzie na swoje miejsce.
4. Po lekcji
Na znak MC T staje po jego prawej stronie, jak przy poprzednim zasypaniu. Trzyma trybularz w lewej ręce. Wszystko odbywa się jak poprzednio, z wyjątkiem tego, że T odchodzi od ołtarza z trybularzem w prawej ręce, staje po prawej stronie MC (za plecami T stoi A1) i czeka, aż D dołączy z mszałem (pomiędzy T i MC a stopniami ołtarza należy zachować odpowiednią przestrzeń dla D i SD). Na sygnał MC wszyscy przyklękają, obracają się do środka i procesyjnie udają na miejsce śpiewania ewangelii, gdzie T ustawia się po lewej stronie D (naprzeciwko A1).
5. Ewangelia
T na znak MC podaje mu trybularz i odbiera go od MC po okadzeniu.
Po odśpiewaniu ewangelii T ustawia się obok D i podaje mu trybularz. Gdy C ucałuje ewangeliarz, D i T skłaniają się głęboko C, po czym D okadza C. D i T wykonują głęboki skłon; T odbiera od D trybularz, a następnie, zależnie od potrzeb, idzie na swoje miejsce po stronie lekcji lub do zakrystii uzupełnić węgielki. W drugim przypadku wraca do prezbiterium po Et incarnatus est w Credo2 lub na offertorium, jeśli Credo nie ma.
6. Offertorium
T staje obok kredensu, trzymając trybularz w lewej ręce. Na sygnał MC idzie przed stopnie ołtarza i następuje zasypanie. T przekazuje D trybularz i odbiera od MC łódkę. Idzie z MC przed stopnie ołtarza, przyklękają na środku za plecami SD, po czym T idzie bezpośrednio na lewą stronę C i asystuje mu przy okadzaniu.
Gdy C okadzi ołtarz po stronie ewangelii, T przyklęka razem z nim przed środkiem na suppedaneum; zaraz potem idzie przed stopnie ołtarza po stronie lekcji (przyklęknąwszy in plano za plecami SD) i staje po lewej stronie D. Następuje okadzenie C, jak poprzednio.
Po okadzeniu C, T idzie z D przed stopnie ołtarza na środek, przyklękają; idą okadzić obecny kler. Następnie przed stopnie ołtarza na środek, przyklękają; idą na prawą stronę SD, który obraca się w ich kierunku; D okadza SD. Następnie T odbiera od D trybularz i okadza kolejno D, MC, AA (1x1 każdy, poczynając od A1), ewentualnie innych ministrantów (1x1 każdy lub okadzenie zbiorowe). Następnie T przyklęka za plecami SD i udaje się na skraj prezbiterium, gdzie okadza lud (1x1 na środek, w lewo i w prawo). D i T pamiętają za każdym razem o skłonieniu się przed i po okadzeniu.
[Po okadzeniu ludu T daje znak ceroferariuszom (CF), aby ustawili się do wspólnej rewerencji; po rewerencji T i CF idą do zakrystii. Pod koniec prefacji T wyprowadza niosących zapalone pochodnie CF do prezbiterium; daje im znak do przyklęknięcia; następnie T udaje się do kredencji.]
7. Kanon
W odpowiednim momencie po Sanctus–Benedictus T podaje łódkę MC, który dokonuje zasypania. Następnie T idzie przed stopnie ołtarza po stronie lekcji i klęka in plano. T okadza Ciało (3x2) i Krew (3x2)3. Po okadzeniach T, przyklęknąwszy na środku przed stopniami ołtarza (za plecami SD), wraca do zakrystii.
8. Pater noster
T wraca do prezbiterium tak, by nie zwracać na siebie uwagi, i staje na swoim miejscu.
9. Komunia
Na sygnał MC wszyscy wstają i ustawiają się do komunii. [Po przyjęciu Komunii Świętej T ustawia CF na miejsca asystowania przy komunii.]
10. Po Komunii
Na sygnał MC wszyscy wstają.
[T idzie do zakrystii z CF, którzy zostawiają tam pochodnie; potem T i CF wracają do prezbiterium.]
Po Ite missa est wszyscy klękają na znak MC i przyjmują błogosławieństwo. Podczas ostatniej ewangelii wszyscy przyklękają na znak MC. Następnie na znak MC T wraz z resztą służby ołtarza ustawiają się odpowiednio do procesji.


Reguła okadzeń :
NAJŚWIĘTSZY SAKRAMENT – 3x2
CELEBRANS – 3x2
DIAKON & SUBDIAKON (LEWICI) – 2x2
DOSTOJNICY KOŚCIELNI – 3x2 lub 2x2
KLER W STROJU CHÓROWYM – okadzenie indywidualne 1x2
lub okadzenie zbiorowe 3x2 (2x środek-2x lewo-2x prawo)
KLERYCY W CHÓRZE – okadzenie indywidualne 1x2
lub okadzenie zbiorowe 3x2 (2x środek-2x lewo-2x prawo)
AKOLICI – 1x1
INNI MINISTRANCI (K, CF) – 1x1 lub 3x1 (środek-lewo-prawo)
WIERNI – 3x1 (środek-lewo-prawo)

1 Ilekroć w trybularzu nie ma pobłogosławionego kadzidła, T trzyma je w lewej ręce. Po pobłogosławieniu, trybularz trzyma się w prawej ręce. Kadzidło uważa się za pobłogosławione do momentu wykonania czynności, do której kadzidło zostało pobłogosławione. Trybularz w procesji na wejście trzyma się w lewej ręce.
Przykład: idąc z MC do zasypania podczas offertorium T trzyma trybularz w lewej ręce. Odbierając trybularz po okadzeniu ołtarza, C, kleru oraz SD, bierze go prawą reką i okadza D, służbę ołtarza i lud. Po okadzeniu ludu T przekłada trybularz do lewej ręki.
2 Jeśli T przechodzi przed siedzącym C, wykonuje głęboki skłon.
3 Starając się o harmonię między poszczególnymi spośród 3 dzwonków na podniesienie i rzutami trybularza.

Szrama



Ministrantura: Missa cantata (Msza śpiewana) - Akolici, turyfer i ceroferariusze


Akolici – msza śpiewana


1. Zakrystia
Akolici (AA) zapalają akolitki ok. 5 minut przed rozpoczęciem Mszy św.
2. Wejście
AA idą w procesji do ołtarza w jednej linii z krucyferem (K) poprzedzani przez turyfera (T). Pierwszy akolita (A1) idzie po prawej stronie K; drugi akolita (A2) idzie po lewej stronie K1. AA trzymają akolitki „po zewnętrznej”2. Dochodząc do ołtarza wykonują wspólnie z K lekki skłon3, idą odstawić akolitki na kredens i stają obok kredensu. Na znak MC klękają do modlitw u stopni ołtarza.
3. Po modlitwach u stopni ołtarza
Na znak MC AA wstają. W odpowiednim momencie4 A1 wchodzi na najwyższy stopień, zabiera z ołtarza mszał i schodzi z nim przed stopnie po stronie lekcji. Gdy C zacznie okadzać ołtarz po stronie Ewangelii, A1 stawia mszał z powrotem na ołtarzu.
Jeśli C siada na śpiewane Kyrie lub Gloria, AA asystują mu, stojąc za siedzeniem C5.
Gdy śpiewana jest lekcja, AA siedzą na swoich miejscach za siedzeniem C.
4. Po lekcji
AA wstają i idą do kredensu, skąd biorą akolitki. Następnie idą na środek przed stopnie ołtarza, stają obok siebie (A1 po prawej stronie) i czekają, aż dołączą do nich T i MC. Na znak MC wszyscy przyklękają, a następnie AA idą na stronę Ewangelii i stają obok siebie przed stopniami ołtarza.
5. Po Ewangelii
AA wspólnie z MC i T przyklękają na środku przed stopniami ołtarza, idą na stronę Lekcji i odstawiają akolitki na kredens. Jeśli jest homilia, siadają; jeśli nie, stają przy kredensie.
6. Offertorium
Gdy C zdejmie welon z kielicha, A1 bierze z kredensu ampułkę z winem, zaś A2 ampułkę z wodą6. Akolita trzyma ampułkę w prawej ręce, uszkiem w stronę C; lewą rękę trzyma na piersi. AA idą przed stopnie ołtarza po stronie lekcji, skłaniają się i wchodzą na najwyższy stopień. A1 całuje ampułkę z winem i podaje ją C. Gdy C wlewa wino do kielicha, A2 całuje ampułkę z wodą. A1 odbiera od C ampułkę z winem i całuje ją. A2 trzyma ampułkę z wodą do błogosławieństwa Deus, qui humanae substantiae, po czym podaje ją C. Następnie A2 odbiera od C ampułkę z wodą i całuje ją. AA skłaniają się, obracają i idą odstawić ampułki na kredens.
Gdy T przechodzi na lewą stronę C, aby mu asystować, A1 idzie przed stopnie ołtarza po stronie Ewangelii. W odpowiednim momencie7 A1 wchodzi na najwyższy stopień, zabiera z ołtarza mszał i schodzi z nim przed stopnie po stronie Ewangelii. Gdy C zacznie okadzać przednią część ołtarza po stronie lekcji, A1 stawia mszał z powrotem na ołtarzu obok korporału; potem, przyklęknąwszy na środku, udaje się do kredencji.
A1 bierze z kredensu lawaterz, zaś A2 ręczniczek. AA idą przed stopnie ołtarza po stronie lekcji, skłaniają się i wchodzą na najwyższy stopień. A1 polewa palce C wodą; A2 trzyma ręczniczek, w który C wyciera ręce. Następnie AA skłaniają się, obracają i idą odłożyć lawaterz i ręczniczek na kredens.
AA stają przy kredensie i obracają w stronę T, który po wykonaniu wzajemnych skłonów okadza ich. AA skłaniają się w stronę T, po czym A1 bierze z kredensu dzwonek. Po wezwaniu C Orate, fratres AA idą na środek przed stopnie ołtarza, przyklękają, po czym rozchodzą się i stają przed stopniami ołtarza: A1 po stronie lekcji; A2 po stronie Ewangelii.
7. Kanon
Gdy C mówi Sanctus, A1 dzwoni 3 razy. Po odmówieniu przez C Sanctus–Benedictus AA klękają na najniższym stopniu ołtarza.
Gdy C wyciąga ręce nad ofiarami i mówi Hanc igitur, A1 dzwoni raz. Potem wstaje, odbiera od T łódkę i dokonuje zasypania8.
A1 dzwoni raz na każde z przyklęknięć C po konsekracji, po 3 razy zaś na podniesienie Ciała i Krwi Pańskiej9.
AA wstają po słowach Per omnia saecula saeculorum na zakończenie Kanonu.
Klękają po odmówieniu przez C Agnus Dei.
8. Domine non sum dignus
A1 dzwoni po jednym razie na każde z trzech Dómine, non sum dignus C.
9. Komunia
Na sygnał MC wszyscy wstają. A1 odnosi dzwonek na kredens i bierze patenę (pateny). Wszyscy ustawiają się do Komunii i komunikują. Jeżeli Komunii Świętej udzielają wiernym inni oprócz C kapłani, AA towarzyszą im z patenami.
10. Po Komunii
AA klękają przy kredensie. Na sygnał MC wszyscy wstają. A1 bierze z kredensu ampułkę z winem; A2 bierze ampułkę z wodą. AA wchodzą na najwyższy stopień ołtarza po stronie lekcji. A1 podchodzi bliżej środka ołtarza i na znak C wlewa wino do kielicha. Potem obraca się i idzie stanąć obok A2 po stronie lekcji. AA skłaniają się C; A1 puryfikuje palce C winem, zaś A2 wodą. Następnie AA skłaniają się i odnoszą na kredens ampułki oraz wypuryfikowane pateny.
AA idą przed stopnie ołtarza, razem przyklękają na środku, A1 (ma pierwszeństwo) idzie po skosie na stronę Ewangelii po mszał; A2 idzie po skosie na stronę lekcji po welon; AA wracają przed stopnie ołtarza, razem przyklękają na środku; A1 (ma pierwszeństwo) idzie z mszałem po skosie na stronę lekcji, stawia mszał na ołtarzu i wraca na swoje miejsce przy kredensie; A2 idzie z welonem po skosie na stronę Ewangelii, kładzie welon na ołtarzu; trzyma otwartą bursę, aby C mógł włożyć do niej korporał; potem odkłada bursę; podaje C welon, następnie podaje C bursę; potem wraca na swoje miejsce przy kredensie.
Po Ite missa est wszyscy klękają na znak MC i przyjmują błogosławieństwo. Podczas ostatniej Ewangelii wszyscy przyklękają na słowa Et Verbum caro factum est. Następnie na znak MC AA biorą z kredensu akolitki i wraz z resztą służby ołtarza ustawiają się odpowiednio do procesji.

1 Jeżeli w procesji nie uczestniczy K, AA idą obok siebie.
2 Tzn. np. w procesji na wejście A1 trzyma akolitkę bliżej swojego prawego ramienia; A2 bliżej swojego lewego ramienia.
3 Jeżeli w procesji nie uczestniczy K, AA dochodząc do ołtarza przyklękają.
4 Np. gdy C zasypuje kadzidło albo okadza krzyż.
5 AA asystują C, ilekroć C siada.
6 AA zdejmują uprzednio zamknięcia ampułek i odkładają je na tackę.
7 Np. gdy C zasypuje kadzidło, okadza krzyż albo gdy zacznie okadzać ołtarz po stronie lekcji.
8 Ze względów praktycznych można dokonywać tego zasypania po Sanctus.
9 Starając się o harmonię między poszczególnymi spośród 3 dzwonków na podniesienie i rzutami trybularza.






Turyfer – msza śpiewana


1. Zakrystia
Turyfer (T) zapala węgielki ok. 10 minut przed mszą.
2. Wejście
T idzie na czele procesji do ołtarza. Trzyma trybularz w lewej ręce1, a w prawej ma łódkę. Dochodząc do ołtarza przyklęka i idzie na swoje miejsce obok kredensu. Stoi tam machając trybularzem, który jest lekko otwarty.
3. Koniec modlitw u stopni ołtarza
Na znak MC, T idzie do ołtarza (strona lekcji), przy czym stara się do niego dotrzeć w tym samym czasie, co MC. Staje po prawej stronie MC. Obaj kłaniają się lekko C i wchodzą na najwyższy stopień. Tam T otwiera trybularz. (MC decyduje, kiedy odbiera łódkę od T).
Po błogosławieństwie kadzidła T zamyka trybularz i podaje go MC, który z kolei zwraca mu łódkę. T idzie bezpośrednio na lewą stronę C. Podtrzymuje mu łokieć podczas przyklęknięć i przyklęka razem z nim.
Gdy C okadzi ołtarz po stronie ewangelii, T przyklęka razem z nim przed środkiem; zaraz potem idzie przed stopnie ołtarza po stronie lekcji i staje po lewej stronie MC. Obaj kłaniają się głęboko C. MC okadza C, a następnie MC i T wykonują głęboki skłon. T dostaje z powrotem trybularz i idzie na swoje miejsce.
4. Po lekcji
Na znak MC T staje po jego prawej stronie, jak przy poprzednim zasypaniu. Trzyma trybularz w lewej ręce. Wszystko odbywa się jak poprzednio, z wyjątkiem tego, że T odchodzi od ołtarza z trybularzem w prawej ręce, staje przed A2 i czeka, aż MC dołączy z mszałem. Na sygnał MC wszyscy przyklękają, a następnie T staje przed stopniami ołtarza po lewej stronie MC.
5. Ewangelia
T na znak MC oddaje mu trybularz i odbiera go prawą ręką po okadzeniu.
Następnie, zależnie od potrzeb, wraca z AA i MC na stronę lekcji lub idzie do zakrystii uzupełnić węgielki. W drugim przypadku wraca do prezbiterium po Et incarnatus est w Credo2 lub na offertorium, jeśli Credo nie ma.
6. Offertorium
T staje obok kredensu, trzymając trybularz w lewej ręce. Na sygnał MC idzie przed stopnie ołtarza i następuje zasypanie, tak jak poprzednio.
T idzie bezpośrednio na lewą stronę C. Po okadzeniu ołtarza T idzie na lewą stronę MC i następuje okadzenie C, jak poprzednio.
Po okadzeniu C, T idzie z MC, przed stopnie ołtarza na środek, przyklękają; T idzie okadzić obecny kler, a następnie wraca na środek przed stopnie, przyklęka i okadza MC (1x1), AA (1x1 każdy, poczynając od A1), ewentualnie innych ministrantów (1x1 każdy lub okadzenie zbiorowe). Następnie T przyklęka i udaje się na skraj prezbiterium, gdzie okadza lud (1x1 na środek, w lewo i w prawo). Pamięta za każdym razem o pochyleniu przed i po okadzeniu.
[Po okadzeniu ludu T daje znak ceroferariuszom (CF), aby ustawili się do wspólnej rewerencji; po rewerencji T i CF idą do zakrystii. Pod koniec prefacji T wyprowadza niosących zapalone pochodnie CF do prezbiterium; daje im znak do przyklęknięcia; następnie T udaje się do kredencji.]
7. Kanon
W odpowiednim momencie po Sanctus–Benedictus T podaje łódkę A1, który dokonuje zasypania. Następnie T idzie przed stopnie ołtarza po stronie lekcji i klęka na najniższym stopniu. T okadza Ciało (3x2) i Krew (3x2)3. Po okadzeniach T, przyklęknąwszy na środku przed stopniami ołtarza, wraca do zakrystii.
8. Pater noster
T wraca do prezbiterium tak, by nie zwracać na siebie uwagi. Idzie na miejsce, gdzie był podczas konsekracji.
9. Komunia
Na sygnał MC wszyscy wstają i ustawiają się do komunii. [Po przyjęciu Komunii Świętej T ustawia CF na miejsca asystowania przy komunii.]
10. Po Komunii
Na sygnał MC wszyscy wstają. Po Ite missa est wszyscy klękają na znak MC i przyjmują błogosławieństwo. Podczas ostatniej ewangelii wszyscy przyklękają na znak MC. Następnie na znak MC T wraz z resztą służby ołtarza ustawiają się odpowiednio do procesji.


Reguła okadzeń :
NAJŚWIĘTSZY SAKRAMENT – 3x2
CELEBRANS – 3x2
DIAKON & SUBDIAKON (LEWICI) – 2x2
DOSTOJNICY KOŚCIELNI – 3x2 lub 2x2
KLER W STROJU CHÓROWYM – okadzenie indywidualne 1x2
lub okadzenie zbiorowe 3x2 (2x środek-2x lewo-2x prawo)
KLERYCY W CHÓRZE – okadzenie indywidualne 1x2
lub okadzenie zbiorowe 3x2 (2x środek-2x lewo-2x prawo)
AKOLICI – 1x1
INNI MINISTRANCI (K, CF) – 1x1 lub 3x1 (środek-lewo-prawo)
WIERNI – 3x1 (środek-lewo-prawo)


1 Ilekroć w trybularzu nie ma pobłogosławionego kadzidła, T trzyma je w lewej ręce. Po pobłogosławieniu, trybularz trzyma się w prawej ręce. Kadzidło uważa się za pobłogosławione do momentu wykonania czynności, do której kadzidło zostało pobłogosławione. Trybularz w procesji na wejście trzyma się w lewej ręce.
Przykład: idąc z MC do zasypania podczas offertorium T trzyma trybularz w lewej ręce. Odbierając trybularz po okadzeniu ołtarza i C bierze go prawą reką i okadza kler, służbę ołtarza i lud. Po okadzeniu ludu T przekłada trybularz do lewej ręki.
2 Jeśli T przechodzi przed siedzącym C, wykonuje głęboki skłon.
3 Starając się o harmonię między poszczególnymi spośród 3 dzwonków na podniesienie i rzutami trybularza.





Ceroferariusze – Msza śpiewana


Ceroferariusze (CF) pełnią służbę w parach.


Zakrystia
CF przygotowują pochodnie.


Wejście
W procesji do ołtarza CF idą parami bez pochodni, poprzedzani przez [krucyfera (K) i] akolitów (AA). Dochodząc do ołtarza, CF parami przyklękają i udają się na swoje miejsca. Na znak MC klękają do modlitw u stopni ołtarza.


Ustawienie CF w procesji na wejście


A2 [K] A1


CF2 CF1


[CF4] [CF3]


[CF6] [CF5]


[CF8] [CF7]


Po okadzeniu ludu
T daje CF znak, aby ustawili się wspólnie z nim do rewerencji. Na znak T CF wspólnie z nim przyklękają. Następnie T wyprowadza CF do zakrystii.
W zakrystii CF zapalają pochodnie.


Pod koniec prefacji
Prowadzeni przez T CF idą do prezbiterium z zapalonymi pochodniami, trzymając je „po zewnętrznej”1. Ustawiają się do rewerencji, na znak T wspólnie z nim przyklękają; po odmówieniu przez C Sanctus–Benedictus klękają. CF trzymają oparte o posadzkę pochodnie w „zewnętrznej” ręce; „wewnętrzną” rękę trzymają na piersi.


Po przyjęciu Komunii Świętej
CF wstają.
CF1 i CF2 (pierwsza para CF) idą na miejsca asystowania przy Komunii Św. udzielanej wiernym; ustawiają się przy granicy prezbiterium twarzami do siebie: CF1 stoi po stronie Lekcji; CF2 po stronie Ewangelii. CF asystujący przy rozdzielaniu Komunii ludowi trzymają pochodnie w tej ręce, która jest bliżej granicy prezbiterium.
Tworzący kolejne pary CF, powstawszy, obracają się twarzami do siebie, tworząc szpaler; następnie klękają2. CF tworzący szpaler trzymają pochodnie w tej ręce, która jest bliżej tabernakulum.


Po Komunii Świętej wiernych
CF1 i CF2 idą w kierunku stopni ołtarza i klękają naprzeciwko siebie; jeśli są kolejne pary CF, pierwsza para dołącza do klęczących w szpalerze; CF1 klęka po lewej stronie CF3; CF2 klęka po prawej stronie CF4.


Po zamknięciu tabernakulum
T daje CF znak, aby wstali i ustawili się wspólnie z nim do rewerencji. Na znak T CF wspólnie z nim przyklękają. Następnie T wyprowadza CF do zakrystii.
W zakrystii CF gaszą pochodnie.
Następnie T wyprowadza CF bez pochodni do prezbiterium. CF ustawiają się do rewerencji, przyklękają na znak T i udają się na swoje miejsca.


Po Ite missa est
Wszyscy klękają na znak MC i przyjmują błogosławieństwo. Podczas ostatniej Ewangelii wszyscy przyklękają na słowa Et Verbum caro factum est. Następnie na znak MC CF wraz z resztą służby ołtarza ustawiają się odpowiednio do procesji.




1 Tzn. np. CF1 trzyma akolitkę bliżej swojego prawego ramienia; CF2 bliżej swojego lewego ramienia.
2 Tzn. CF3 klęczy po stronie Lekcji, naprzeciwko CF4; jeśli są kolejne pary CF, po prawej stronie CF3 klęczy CF5.